۸۵۸ بار خوانده شده

بخش ۱۳۹ - نمودن جبرئیل علیه‌السلام خود را به مصطفی صلی‌الله علیه و سلم به صورت خویش و از هفتصد پر او چون یک پر ظاهر شد افق را بگرفت و آفتاب محجوب شد با همه شعاعش

مُصْطَفی می‌گفت پیشِ جِبْرَئیل
که چُنان که صورتِ توست ای خَلیل

مَر مرا بِنْما تو مَحْسوس آشکار
تا بِبینَم مَر تورا نَظّاره‌وار

گفت نَتْوانیّ و طاقَتْ نَبْوَدَت
حِسْ ضَعیف است و تُنُک سخت آیَدَت

گفت بِنْما تا بِبینَد این جَسَد
تا چد حَدْ حِس نازک است و بی‌مَدَد

آدمی را هست حِسِّ تَنْ سَقیم
لیکْ در باطِنْ یکی خُلْقی عَظیم

بر مِثالِ سنگ و آهن این تَنِه
لیکْ هست او در صِفَت آتش‌زَنِه

سنگ وآهن مَوْلِدِ ایجادِ نار
زادْ آتَش بر دو والِدْ قَهْربار

باز آتش دَست کارِ وَصْفِ تَن
هست قاهِر بر تَنْ او و شُعْله‌زَن

باز در تَنْ شُعْله ابراهیم‌وار
که ازو مَقْهور گردد بُرجِ نار

لاجَرَم گفت آن رَسولِ ذو فُنون
رَمْزِ نَحْنُ الاخِرونَ السّابقون

ظاهِرِ این دو به سِنْدانی زَبون
در صِفَت از کانِ آهن‌ها فُزون

پَس به صورتْ آدمی فَرعِ جهان
وَزْ صِفَتْ اَهْلِ جهان این را بِدان

ظاهِرَش را پَشه‌یی آرَد به چَرخ
باطِنَش باشد مُحیطِ هفتْ چَرخ

چون که کرد اِلْحاح بِنْمود اندکی
هَیْبَتی که کُهْ شود زومُنْدَکی

شَهْپری بِگْرفته شرق و غَرب را
از مَهابَت گشت بی‌هُش مُصْطَفی

چون زِ بیم و تَرسْ بی‌هوشَش بِدید
جِبْرَئیل آمد در آغوشَش کَشید

آن مَهابَت قِسْمَتِ بیگانگان
وین تَجَمُّش دوستان را رایِگان

هست شاهان را زمانِ بر نِشَست
هَوْلِ سَرهَنگان و صارِم‌ها به دست

دور باش و نیزه و شمشیرها
که بِلَرزَند از مَهابَت شیرها

بانگِ چاووشان و آن چوگان‌ها
که شود سُست از نِهیبَش جان‌ها

این برایِ خاص وعام رَهْ‌گُذَر
که کُنَدْشان از شَهَنْشاهی خَبَر

از برایِ عام باشد این شِکوه
تا کُلاهِ کِبْر نَنْهند آن گروه

تا من و ماهایِ ایشان بِشْکَند
نَفْسِ خودبین فِتْنه و شَر کَم کُند

شهر ازان ایمِن شود کآن شَهریار
دارد اَنْدَر قَهْر زَخْم و گیر و دار

پَس بِمیرَد آن هَوَس‌ها در نُفوس
هَیْبَتِ شَهْ مانِع آید زان نُحوس

باز چون آید به سویِ بَزمِ خاص
کِی بُوَد آن جا مَهابَت یا قِصاص؟

حِلْم در حِلْم است و رَحمَت‌ها به جوش
نَشْنَوی از غیرِ چَنگ و ناخُروش

طَبْل و کوسِ هَوْل باشد وَقتِ جنگ
وَقتِ عِشْرت با خواصْ آوازِ چَنگ

هست دیوانِ مُحاسِب عام را
وان پَری رویانْ حَریفِ جام را

آن زِرِه وآن خود مَر چالیش‌ راست
وین حَریر و رود مَر تَعْریش ‌راست

این سُخَن پایان ندارد ای جواد
خَتْم کُن وَاللهُ اَعْلَمْ بِالرَّشاد

اَنْدَر اَحمَد آن حِسی کو غارِب است
خُفته این دم زیرِ خاکِ یَثْرِب است

وان عَظیمُ الْخُلْقِ او کآن صَفْدَراست
بی‌تَغَیُّر مَقْعَدِ صِدْق اَنْدَراست

جایِ تَغییراتْ اَوْصافِ تَن است
روحِ باقی آفتابی روشن است

بی زِ تَغییری که لا شَرقیَّةٌ
بی زِ تَبدیلی که لا غَربیَّةٌ

آفتاب از ذَرّه کِی مَدْهوش شُد؟
شمعْ از پروانه کِی بی‌هوش شُد؟

جِسمِ اَحمَد را تَعَلُّق بُد بِدان
این تَغَیُّر آنِ تَنْ باشد بِدان

هَمچو رَنْجوریّ و هَمچون خواب و دَرد
جان ازین اَوْصاف باشد پاک و فَرد

خود نَتوانَم وَرْ بگویم وَصْفِ جان
زَلْزَله اُفْتَد درین کَوْن و مکان

روبَهَش گَر یک دَمی آشفته بود
شیرِ جانْ مانا که آن دَم خُفته بود

خُفته بود آن شیرْ کَزْ خواب است پاک
اینْت شیر نَرمْسارِ سَهْمناک

خُفته سازد شیرْ خود را آن چُنان
که تَمامَش مُرده دانَند این سگان

وَرْنه در عالَم کِه را زُهْره بُدی
که رُبودی از ضَعیفی تُرْبُدی؟

کَفِّ اَحمَد زان نَظَر مَخْدوش گشت
بَحْرِ او از مِهْر کَفْ پُرجوش گشت

مَهْ همه کَفَّ‌ست مُعْطی نورْپاش
ماه را گَر کَف نباشد گو مَباش

اَحمَد اَرْ بُگْشایَد آن پَرِّ جَلیل
تا اَبَد بی‌هوش مانَد جِبْرَئیل

چون گُذشت اَحمَد زِ سِدْرِه وْ مِرْصَدَش
وَزْ مَقامِ جِبْرَئیل و از حَدَش

گفت او را هین بِپَر اَنْدَر پی‌اَم
گفت رو رو من حَریفِ تو نی‌اَم

باز گفت او را بیا ای پَرده‌سوَزْ
من به اوجِ خود نَرَفتَسْتَم هنوز

گفت بیرون زین حَد ای خوش‌فَرِّ من
گَر زَنَم پَرّی بِسوزَد پَرِّ من

حیرت اَنْدَر حیرت آمد این قِصَص
بی‌هُشیِّ خاصِگان اَنْدَر اَخَص

بی‌هُشی‌ها جُمله این جا بازی است
چند جان داری؟ که جانْ پَردازی است

جِبْرَئیلا گَر شَریفیّ و عَزیز
تو نه‌یی پَروانه و نه شمع نیز

شمعْ چون دَعوت کُند وَقتِ فُروز
جانِ پَروانه نَپَرهیزَد زِ سوز

این حَدیثِ مُنْقَلِب را گور کُن
شیر را بَرعَکس صَیْدِ گور کُن

بَند کُن مَشکِ سُخَن‌شاشیْت را
وا مَکُن اَنْبانِ قُلْماشیْت را

آن کِه بَر نَگْذشت اَجْزاش از زمین
پیشِ او مَعْکوس و قُلْماشیْست این

لا تُخالِفْهُم حَبیبی دارِهِمْ
یا غَریبًا نازِلاً فی دارِهِمْ

اَعْطِ ما شاءوا وَراموا وَارْضِهِمْ
یا ظَعینًا ساکِنًا فی‌اَرْضِهِم

تا رَسیدن در شَهْ و در نازِ خوش
رازیا با مَرْغَزی می‌ساز خویش

موسیا در پیشِ فرعونِ زَمَن
نَرم باید گفت قَوْلًا لَیِّنّا

آب اگر در روغنِ جوشان کُنی
دیگْدان و دیگ را ویران کُنی

نَرمْ گو لیکِن مگو غیرِ صَواب
وَسْوَسه مَفْروش در لینُ الْخِطاب

وَقتِ عصر آمد سُخَن کوتاه کُن
ای کِه عَصْرَت عصر را آگاه کُن

گو تو مَر گِلْ ‌خواره را که قند بِهْ
نَرمیِ فاسِد مَکُن طینَش مَدِه

نُطْقِ جان را روضهٔ جانی سْتی
گَر زِ حَرف و صوتْ مُسْتَغنی سْتی

این سَرِ خَر در میانِ قَندْ زار
ای بَسا کَس را که بِنْهادست خار

ظَنْ بِبُرد از دورْ کآن آن است و بَس
چون قُچِ مَغْلوب وا می‌رفت پَس

صورتِ حَرف آن سَرِ خَر دان یَقین
در رَزِ مَعنیّ و فردوسِ بَرین

ای ضیاءُ الْحَقْ حُسامُ الدّین دَر آر
این سَرِ خَر را در آن بِطّیخْ زار

تا سَرِ خَر چون بِمُرد از مَسْلَخه
نَشوِ دیگر بَخْشَدَش آن مَطْبَخه

هین زِ ما صورت‌گَریّ و جانْ زِ تو
نه غَلَط هم این خود و هم آن زِ تو

بَر فَلَک محمودی ای خورشیدِ فاش
بر زمین هم تا اَبَدْ مَحمود باش

تا زمینی با سَماییِّ بُلند
یک‌دل و یک‌قِبْله و یک‌خو شوند

تَفْرَقه بَرخیزد و شِرک و دُوی
وَحْدَت است اَنْدَر وجودِ مَعْنوی

چون شِناسَد جانِ منْ جان تو را
یاد آرَنْد اِتّحادِ ماجَری

موسی و هارون شوند اَنْدَر زمین
مُخْتَلِط خوش هَمچو شیر و اَنْگَبین

چون شِناسَد اندک و مُنْکِر شود
مُنْکری‌اَش پَردهٔ ساتِر شود

پَس شِناسایی بِگَردانید رو
خشم کرد آن مَهْ زِ ناشُکریّ او

زین سَبَب جانِ نَبی را جانِ بَد
ناشِناسا گشت و پُشتِ پایْ زَد

این همه خوانْدی فرو خوان لَمْ یَکُنْ
تا بِدانی لَجِّ این گَبْرِ کُهُن

پیش ازان که نَقْشِ اَحمَد فَر نِمود
نَعْتِ او هر گَبْر را تَعْویذ بود

کین چُنین کَس هست تا آید پَدید
از خیالِ روشْ دِلْشان می‌طَپید

سَجده می‌کردند کِی رَبِّ بَشر
در عِیانْ آریشْ هر چه زودتَر

تا به نامِ اَحمَد از یَسْتَفْتِحون
یاغیانْشان می‌شُدَندی سَرنِگون

هر کجا حَرْبِ مَهولی آمدی
غَوْثَشان کَرّاری اَحْمَد بُدی

هر کجا بیماریِ مُزمِن بُدی
یادِ اوشان دارویِ شافی شُدی

نَقْشِ او می‌گشت اَنْدَر راهَشان
در دل و در گوش و در اَفْواهَشان

نَقْشِ او را کِی بِیابَد هر شَعال؟
بلکه فَرعِ نَقْشِ او یعنی خیال

نَقْشِ او بر رویِ دیوار اَرْفُتَد
از دلِ دیوارْ خونِ دلْ چَکَد

آن چُنان فَرُّخ بُوَد نَقشَش بَرو
که رَهَد در حالْ دیوار از دو رو

گشته با یک‌رویی اَهْلِ صَفا
آن دورویی عَیْب مَر دیوار را

این همه تَعْظیم و تَفْخیم و وَداد
چون بِدیدَنْدَش به صورت بُرد باد

قَلْب آتش دید و در دَمْ شُد سیاه
قَلْب را در قَلْب کِی بوده‌ست راه؟

قَلْب می‌زَد لافِ اَشْواقِ مِحَک
تا مُریدان را دَراَنْدازد به شک

اُفْتَد اَنْدَر دامِ مَکْرَش ناکَسی
این گُمان سَر بَر زَنَد از هر خَسی

کین اگر نه نَقْدِ پاکیزه بُدی
کِی به سنگِ اِمْتِحانْ راغِب شُدی؟

او مِحَک می‌خواهد امّا آن چُنان
که نگردد قَلْبیِ او زان عِیان

آن مِحَک که او نَهان دارد صِفَت
نی مِحَک باشد نه نورِ مَعْرِفَت

آیِنه کو عَیْبِ رو دارد نَهان
از برایِ خاطِرِ هر قَلْتَبان

آیِنه نَبْوَد مُنافِق باشد او
این چُنین آیینه تا توانی مَجو
اگر سوالی داری، اینجا بپرس.
این گوهر را بشنوید

این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.

برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.

گوهر قبلی:بخش ۱۳۸ - موری بر کاغذ می‌رفت نبشتن قلم دید قلم را ستودن گرفت موری دیگر کی چشم تیزتر بود گفت ستایش انگشتان را کن کی آن هنر ازیشان می‌بینم موری دگر کی از هر دو چشم روشن‌تر بود گفت من بازو را ستایم کی انگشتان فرع بازواند الی آخره
نظرها و حاشیه ها
شما نخستین حاشیه را بنویسید.