آن سگی در کو گدایِ کور دید
حَمله می‌آوَرْد و دَلْقَش می‌دَرید

گفته‌ایم این را ولی باری دِگَر
شُد مُکَرَّر بَهرِ تاکیدِ خَبَر

کور گُفتَش آخِر آن یارانِ تو
بر کُه‌اَند این دَمْ شکاری صَیدجو

قَوْمِ تو در کویْ می‌گیرند گور
در میانِ کوی می‌گیری تو کور؟

تَرکِ این تَزویر گو شیخ نَفور
آبِ شوری جمع کرده چند کور

کین مُریدانِ من و منْ آبِ شور
می‌خورَند از من همی‌گردند کور

آبِ خود شیرین کُن از بَحْرِ لَدُن
آبِ بَد را دامِ این کوران مَکُن

خیز شیرانِ خدا بین گورْگیر
تو چو سگ چونی به زَرْقی کورگیر

گور چه؟ از صَیدِ غیرِ دوست دور
جُمله شیر و شیرْگیر و مَست نور

در نَظاره‌یْ صَید و صَیّادی شَهْ
کرده تَرکِ صَید و مُرده در وَلَهْ

هَمچو مُرغِ مُرده‌شان بِگْرفته یار
تا کُند او جِنْسِ ایشان را شکار

مُرغِ مُرده مُضْطَر اَنْدَر وَصل و بَیْن
خوانده‌یی اَلْقَلْبُ بَینَ اِصْبَعَیْن

مُرغِ مُرده‌ش را هر آن کِه شُد شکار
چون بِبینَد شُد شکارِ شهریار

هر کِه او زین مُرغِ مُرده سَر بِتافت
دَستِ آن صَیّاد را هرگز نیافت

گوید او مَنْگَر به مُرداریِّ من
عشقِ شَهْ بین در نِگَهداریِّ من

من نه مُردارَم مرا شَهْ کُشته است
صورتِ من شِبْهِ مُرده گشته است

جُنبِشَم زین پیش بود از بال و پَر
جُنبِشَم اکنون زِ دَستِ دادگر

جُنبِش فانیم بیرون شُد زِ پوست
جُنبِشَم باقی‌ست اکنون چون ازوست

هر کِه کَژْ جُنبَد به پیشِ جُنبِشَم
گَرچه سیمرغ است زارَش می‌کُشَم

هین مرا مُرده مَبین گَر زنده‌یی
در کَفِ شاهم نِگَر گَر بَنده‌یی

مُرده زنده کرد عیسی از کَرَم
من به کَفِّ خالِقِ عیسی دَرَم

کِی بِمانَم مُرده در قَبْضه‌یْ خدا؟
بر کَفِ عیسی مَدار این هم رَوا

عیسی‌اَم لیکِن هر آنکو یافت جان
از دَم من او بِمانَد جاوْدان

شُد ز عیسی زنده لیکِن بازْ مُرد
شاد آن کو جان بِدین عیسی سِپُرد

من عَصایَم در کَفِ موسیِّ خویش
موسی‌اَم پنهان و من پیدا به پیش

بر مُسلمانانْ پُلِ دریا شَوَم
باز بر فرعونْ اَژدَرها شَوَم

این عَصا را ای پسر تنها مَبین
که عَصا بی‌کَفِّ حَق نَبْوَد چُنین

موجِ طوفان هم عَصا بُد کو زِ دَرد
طَنْطَنهٔ‌یْ جادوپَرَستان را بِخَورْد

گَر عَصاهایِ خدا را بِشْمُرَم
زَرْقِ این فرعونیان را بَر دَرَم

لیکْ زین شیرین گیایِ زَهْرمَند
تَرک کُن تا چند روزی می‌چَرَند

گَر نباشد جاهِ فرعون و سَری
از کجا یابد جَهَنَّم پَروَری

فَربَهَش کُن آن گَهَش کُش ای قَصاب
زان که بی‌بَرگ‌اَند در دوزخْ کِلاب

گَر نبودی خَصْم و دشمن در جهان
پَس بِمُردی خَشمْ اَنْدَر مَردمان

دوزخ آن خشم است خَصْمی بایَدَش
تا زِیَد وَرْنی رَحیمی بُکْشَدَش

پَسْ بمانْدی لُطف بی‌قَهْر و بَدی
پَس کَمالِ پادشاهی کِی بُدی؟

ریش‌خَندی کرده‌اند آن مُنْکِران
بَر مَثَل‌ها و بَیان ذاکِران

تو اگر خواهی بِکُن هم ریش‌خَند
چند خواهی زیست ای مُردار چند؟

شاد باشید ای مُحِبّان در نیاز
بر همین دَر که شود امروز باز

هر حَویجی باشَدَش کَردی دِگَر
در میانِ باغْ از سیر و کَبَر

هر یکی با جِنْسِ خود در کَرد خَود
از برایِ پُختگی نَم می‌خَورَد

تو که کَردِ زَعْفرانی زَعْفران
باش و آمیزش مَکُن با دیگِران

آب می‌خور زَعْفرانا تا رَسی
زَعْفرانی اَنْدَر آن حَلْوا رَسی

در مَکُن در کَردِ شَلْغَم پوزِ خویش
که نَگردد با تو او هم‌طَبْع و کیش

توبه کَردی او به کَردی مودَعه
زان که اَرْضُ اللهْ آمد واسِعَه

خاصه آن اَرْضی که از پَهْناوری
در سَفَر گُم می‌شود دیو و پَری

اَنْدَر آن بَحْر و بیابان و جِبال
مُنْقَطِع می‌گردد اَوْهام و خیال

این بیابان در بیابان‌هایِ او
هَمچو اَنْدَر بَحْرِ پُر یک تایِ مو

آبْ اِسْتاده که سَیْرَسْتَش نَهان
تازه‌تَر خوش تَر زِ جوهایِ رَوان

کو دَرونِ خویشْ چون جان و رَوان
سَیْرِ پنهان دارد و پایِ رَوان

مُسْتَمِع خُفته‌ست کوتَه کُن خِطاب
ای خَطیب این نَقْش کَم کُن تو بر آب

خیز بِلْقیسا که بازاری‌ست تیز
زین خَسیسانِ کَساداَفْکَن گُریز

خیز بِلْقیسا کُنون با اِخْتیار
پیش از آن که مرگ آرَد گیر و دار

بَعد از آن گوشَت کَشَد مرگ آن چُنان
که چو دُزد آیی به شِحْنه جانْ‌کَنان

زین خَران تا چند باشی نَعْلْ دُزد؟
گَر هَمی دُزدی بیا و لَعْلْ دُزد

خواهرانَت یافته مُلْکِ خُلود
تو گرفته مُلْکَتِ کور و کَبود؟

ای خُنُک آن را کَزین مُلْکَت بِجَست
که اَجَل این مُلْک را ویران‌گَرست

خیز بِلْقیسا بیا باری بِبین
مُلْکَتِ شاهان و سُلطانانِ دین

شِسْته در باطِن میانِ گُلْسِتان
ظاهِر آحادی میانِ دوستان

بوستان با او رَوان هر جا رَوَد
لیکْ آن از خَلْق پنهان می‌شود

میوه‌ها لابِه‌کُنان کَزْ من بِچَر
آبِ حیوان آمده کَزْ من بِخَور

طَوْف می‌کُن بر فَلَک بی‌پَرّ و بال
هَمچو خورشید و چو بَدْر و چون هِلال

چون رَوان باشی رَوان و پایْ نی
می‌خوری صد لوت و لُقمه‌خایْ نی

نی‌نَهَنگِ غم زَنَد بر کَشت اَت
نی پَدید آید زِ مُردن زشتی اَت

هم تو شاه و هم تو لشکَر هم تو تَخت
هم تو نیکوبَخت باشی هم تو بَخت

گَر تو نیکوبَختی و سُلطانِ زَفْت
بَختْ غیرِ توست روزی بَخت رفت

تو بِمانْدی چون گدایانْ بی‌نَوا
دولتِ خود هم تو باش ای مُجْتَبی

چون تو باشی بَختِ خود ای مَعنوی
پَس تو که بَختی زِ خود کِی گُم شوی؟

تو زِ خود کِی گم شوی ای از خوشْ‌خِصال
چون که عینِ تو تورا شُد مُلْک و مال؟