بود شیخی عالِمی، قُطْبی، کَریم
اَنْدَر آن مَنْزِل که آیِس شُد نَدیم

گفت من نومید پیشِ او رَوَم
زآستانِ او به راه اَنْدَر شَوَم

تا دُعایِ او بُوَد هَمراهِ من
چون که نومیدم من از دِلْخواهِ من

رفت پیشِ شیخ با چَشمِ پُر آب
اشک می‌بارید مانندِ سَحاب

گفت شیخا وَقتِ رَحْم و رِقَّت است
ناامیدم، وَقتِ لُطْف این ساعت است

گفت واگو کَزْ چه نومیدی‌سْتَت
چیست مَطْلوبِ تو؟ رو با چیسْتَت؟

گفت شاهَنْشاهْ کردم اختیار
از برایِ جُستنِ یک شاخْسار

که درختی هست نادر در جِهات
میوهٔ او مایهٔ آبِ حَیات

سال‌ها جُستَم، ندیدم یک نِشان
جُز که طَنْز و تَسْخَرِ این سَرخوشان

شیخ خندید و بِگُفتَش ای سَلیم
این درختِ عِلْم باشد در عَلیم

بس بُلند و بس شِگَرف و بس بَسیط
آبِ حیوانی زِ دریایِ مُحیط

تو به صورت رَفته‌یی ای بی‌خَبَر
زان زِ شاخِ مَعنی‌یی بی‌بار و بَر

گَهْ درختش نام شُد، گَهْ آفتاب
گاه بَحْرَش نام گشت و گَهْ سَحاب

آن یکی کِشْ صد هزار آثار خاست
کمترین آثارِ او عُمرِ بَقاست

گَرچه فَرد است او، اَثَر دارد هزار
آن یکی را نام شاید بی‌شُمار

آن یکی شَخصی تو را باشد پدر
در حَقِ شخصی دِگَر باشد پسر

در حَقِ دیگر بُوَد قَهْر و عَدو
در حَقِ دیگر بُوَد لُطْف و نِکو

صد هزاران نام و او یک آدمی
صاحِبِ هر وَصْفَش از وَصْفی عَمی

هر کِه جویَد نام، گَر صاحِبْ ثِقه ا‌ست
هَمچو تو نومید و اَنْدَر تَفْرقه ا‌ست

تو چه بَر چَفْسی بَرین نامِ درخت
تا بِمانی تَلْخ‌کام و شوربَخت؟

دَرگُذَر از نام و بِنْگَر در صِفات
تا صِفاتَت رَهْ نِمایَد سویِ ذات

اِخْتِلافِ خَلْق از نام اوفْتاد
چون به مَعْنی رفت، آرام اوفْتاد