خوف و اندوهست قوت بندگان
غم شود بار فرح جویندگان

هر کرا نبود بدل اندیشهٔ
عاقبت بر پای بیند تیشهٔ

از چه موجودی بیندیش ای پسر
هر کسی دارد غم خویش ای پسر

کرد ایزد مر ترا از نیست هست
از برای آنکه باشی حق پرست

تا تو باشی بندهٔ معبود باش
با حیا و با سخا و جود باش

مگذران در خواب و خور ایام را
زنده دار از ذکر صبح و شام را

خواب کم کن اول روز ای پسر
نفس را خوردن میاموز ای پسر

آخر روزت نکو نبود منام
پیشتر از شام خواب آمد حرام

اهل حکمت را نمی‌آید صواب
در میان آفتاب و سایه خواب

ای پسر هرگز مرو تنها سفر
باشدت رفتن سفر تنها خطر

دست را در رخ زدن شوم است شوم
استماع علم کن از اهل علوم

شب در آیینه نظر کردن خطاست
روز اگر بینی تو روی خود رواست

خانه گر تاریک و تنهایت بود
مونسی باید که نزدیکت بود

دست را کم زن تو در زیر زنخ
نزد اهل عقل سرد آمد چویخ

چارپا را چون به بینی در قطار
در میان‌شان نیابی زینهار

تا فزاید قدر و جاهت را خدا
روز و شب می‌باش دایم در دعا

تا شود عمرت زیاده در جهان
رو نکویی کن نکویی در نهان

تا نکاهد روزیت در روزگار
معصیت کم کن بعالم زینهار

هر که رو در فسق و در عصیان کند
ایزد اندر رزق او نقصان کند

کم شود روزی ز گفتار دروغ
در سخن کذاب را نبود فروغ

هر کرا عادت بود سوگند راست
تا بود زنده فقیر و بی نواست

ور بود سوگند او جمله دروغ
آتش دوزخ ازو گیرد فروغ

فاقه آرد خواب بسیار ای پسر
خواب کم کن باش بیدار ای پسر

هرکه در شب خواب عریان می‌کند
در نصیب خویش نقصان می‌کند

بول عریان هم فقیری آورد
انده بسیار پیری آورد

در جنابت بد بود خوردن طعام
ناپسندست این به نزد خاص و عام

ریزهٔ نان را میفکن زیر پای
گر همی خواهی تو نعمت از خدای

شب مزن جاروب هرگز خانه در
خاک روبه هم منه در زیر در

گر بخوانی باب و مامت را بنام
نعمت حق بر تو می‌گردد حرام

گر بهر چوپی کنی دندان خلال
بی نوا گردی و افتی در وبال

دست خود هرگز بخاک و گل مشوی
از برای دست شستن آب جوی

ای پسر بر آستان در مشین
کم شود روزی ز کردار چنین

در خلا جا گر طهارت می‌کنی
وقت خود را دان که غارت می‌کنی

تکیه کم کن نیز بر پهلوی در
باش دایم از چنین خصلت بدر

جامه را در تن نشاید دوختن
باید از مردان ادب آموختن

گر بدامن پاک سازی روی خویش
روزیت کم گردد ای درویش بیش

دیر رو بازار و بیرون آی زود
زانکه رفتن را نیابی هیچ سود

نیک نبود گر کشی از دم چراغ
ره مده دود چراغ اندر دماغ

کم زن اندر ریش شانه مشترک
آنکه خاص آن تو باشد خوشترک

از گدایان پارهای نان مخر
زانکه می‌آرد فقیری ای پسر

دور کن از خانه تار عنکبوت
باشد اندر ماندنش نقصان قوت

خرج را بیرون ز اندازه مکن
ریش خشک خویش را تازه مکن

دست رس گر باشدت تنگی مکن
چونکه رهواری بره لنگی مکن