درباره صامت بروجردی

میرزا محمد باقر صامت بروجردی معروف به صامت بروجردی و متخلص به صامت (۱۲۶۳-۱۳۳۳ قمری تولد و وفات در بروجرد)، یکی از شاعران مذهبی و مدیحه سرایان قرن سیزدهم و چهاردهم ایران است. بیشتر آثار صامت بروجردی را مرثیه‌های مذهبی در ستایش امامان شیعه و نیز نوحه‌ها و اشعاری در توصیف عاشورا تشکیل می‌دهد. دیوان وی مشتمل بر انواع شعرها مانند غزل، قصیده و رباعی است. وی همچنین اشعار مذهبی در قالب بحر طویل دارد. شعرها و نوحه‌های صامت هنوز هم در سوگواریها و مراسم بزرگداشت حادثه عاشورا خوانده می‌شوند.
وی فن شعر را از میرزا عبدالمجید نوایی فرا گرفت.
او از راه سقط فروشی در بازارچه حاج سهرابی بروجرد امرار معاش می‌کرد و در کنار آن به کارهای ذوقی می‌پرداخت.
وی در روز پنجشنبه شانزدهم ماه محرم سال ۱۳۳۳ قمری در بروجرد در گذشت و در گورستانی در کوی صوفیان به خاک سپرده شد. این محوطه امروزه به نام این شاعر، صامتیه نامیده می شود.
دیوان صامت بروجردی (موسوم به ریاض الشهاده) به زحمت آقای سید صادق هاشمی برای گنجور ارسال شده است.

صامت بروجردی
افتتاح ریاض الشهاده (دیوان صامت) قصاید
شمارهٔ ۱ - مثنوی در مدح شفیعه روز جزا فاطمه زهرا(س) شمارهٔ ۲ - در مدح امام العصر خاتم الاوصیا عجل‌الله تعالی فرجه شمارهٔ ۳ - در نصیحت و وقایع سر مسلم(ع) شمارهٔ ۴ - در منقب فخر کائنات و خلاصه موجودات خاتم الانبیا (ص) شمارهٔ ۵ - در مدح حضرت امیرالمومنین علیه افضل الصلوه شمارهٔ ۶ - در مدح عین‌الله الناصره امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۷ - در مدح وصی فخر کائنات حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۸ - در مدح حضرت جواد(ع) شمارهٔ ۹ - در مدح حضرت امیرالمومنین علیه افضل الصلوه شمارهٔ ۱۰ - در مدح شاه اولیاء(ع) شمارهٔ ۱۱ - قصیده در مدح مظهر العجایب حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۱۲ - در مدح یعسوب الدین حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۱۳ - در مدح باب مدینه علم امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۱۴ - در مدح صدیقه صغرا زینب کبرا(ع) شمارهٔ ۱۵ - در مدح حضرت امام موسی کاظم(ع) شمارهٔ ۱۶ - در مدح یعسوب الدین حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۱۷ - در مدح شاه اولیاء(ع) شمارهٔ ۱۸ - در مدح اسدالله الغالب امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۱۹ - در مدح جناب مسلم بن عقیل(ع) شمارهٔ ۲۰ - در مدح شاه اولیاء علی مرتضی(ع) شمارهٔ ۲۱ - قصیده در مدح شاه ولایت امیر مومنان(ع) شمارهٔ ۲۲ - مدح شفیعه روز جزا فاطمه زهرا(س) شمارهٔ ۲۳ - در مدح خواجه قنبر(ع) شمارهٔ ۲۴ - در مدح خامس آل عبا حضرت ابی عبدالله (ارواحنا فداه) شمارهٔ ۲۵ - در مدح قمر بنی‌هاشم حضرت عباس(ع) شمارهٔ ۲۶ - این قصیده از قصاید استادن المعظم مرحوم المغفور المبرور آقا میرزا عبدالمجید المتخلص بوفائی طاب ثراه تیمناً و تبرکاً ثبت شده شمارهٔ ۲۷ - در نعمت فخر کائنات و خلاصه موجودات شمارهٔ ۲۸ - در مدح عین‌الله الناظره امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۲۹ - قصیده در مدح مظهر العجائب حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۳۰ - در مدح شاه لافتی(ع) شمارهٔ ۳۱ - مولودیه در مدح خامس آل عبا(ع) شمارهٔ ۳۲ - در مدح قاتل المشرکین امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۳۳ - در مدح قاتل کفار وصی احمد مختار است
غزلیات کتاب الروایات و المصائب
شمارهٔ ۱ - کتاب الروایات(والمصائب) شمارهٔ ۲ - (سئوال سلمان از بندار یهودی) شمارهٔ ۳ - رفتن حضرت اباعبدالله الحسین به دیدن امام حسن(ع) شمارهٔ ۴ - سئوال اعرابی از اسخیای مدینه شمارهٔ ۵ - حکایت سفینه غلام شمارهٔ ۶ - سئوال از ملک الموت شمارهٔ ۷ - آمدن بشیر از جانب یوسف به خدمت یعقوب شمارهٔ ۸ - شکوه و زینب (ع) سر قبر مادر شمارهٔ ۹ - فروختن برادران، حضرت یوسف را به غلامی شمارهٔ ۱۰ - در عدل انوشیروان شمارهٔ ۱۱ - خواب دیدن ناصرالدین شاه قاجار در نجف اشرف شمارهٔ ۱۲ - در وصف غلام سیاه حضرت سیدالساجدین شمارهٔ ۱۳ - در وفات حضرت یوسف(ع) شمارهٔ ۱۴ - در بیان قیامت و گریز به مصیبت شمارهٔ ۱۵ - در بیان اذان گفتن بلال شمارهٔ ۱۶ - روایت معراج شمارهٔ ۱۷ - معجزه حضرت موسی بن جعفر(ع) شمارهٔ ۱۸ - نامه نوشتن فاطمه صغرا به پدر شمارهٔ ۱۹ - نازل شدن ملک حضور فخر کائنات شمارهٔ ۲۰ - در وضوء گرفتن فخر امم(ص) شمارهٔ ۲۱ - در بیان رحلت پیغمبر رحمت(ص) شمارهٔ ۲۲ - در بیان روایت ام حبیبه شمارهٔ ۲۳ - در بیان اسیری ابی‌العاص در مکه شمارهٔ ۲۴ - مغلوب شدن خالد بن ولید شمارهٔ ۲۵ - اسلام آوردن زلیخا شمارهٔ ۲۶ - شهادت حضرت قاسم بن الحسین(ع) شمارهٔ ۲۷ - قضیه حضرت خلیل با نمرود شمارهٔ ۲۸ - حکایت سلطان سنجر سلجوقی شمارهٔ ۲۹ - امتحان طبیب موصلی شمارهٔ ۳۰ - نزول عهدنامه در کربلا به شاه تشنه‌جگر شمارهٔ ۳۱ - وداع حضرت علی‌اکبر با مادر(ع) شمارهٔ ۳۲ - مکالمه جناب علی اکبر با پدر بزرگوارش شمارهٔ ۳۳ - جنگ شداد با رب‌العالمین جل ذکره شمارهٔ ۳۴ - رحلت فاطمه زهرا (س) شمارهٔ ۳۵ - ورود سر مطهر به دیر راهب شمارهٔ ۳۶ - در بیان شهادت میثم تمار شمارهٔ ۳۷ - در بیان شهادت جناب حر(ع) شمارهٔ ۳۸ - شهادت حضرت جواد(ع) شمارهٔ ۳۹ - قصه گرگ با رسول خدا(ص) شمارهٔ ۴۰ - وقایع بعد از قتل شمارهٔ ۴۱ - قصه معراج و شهادت حضرت امیر(ع) شمارهٔ ۴۲ - واقعه شب عاشوراء شمارهٔ ۴۳ - دفن اجساد شهدا شمارهٔ ۴۴ - در بیان افتادن چهار دست
کتاب المراثی و المصائب
شمارهٔ ۱ - کتاب المراثی(والمصائب) شمارهٔ ۲ - زبان حال علیاجناب صدیقه صغری شمارهٔ ۳ - زبان حال فاطمه صغرا زمان حرکت حضرت سیدالهشدا(ع) شمارهٔ ۴ - در بی‌وفایی دنیار گریز به مصیبت شمارهٔ ۵ - زبان حال شاه اولیاء با زینب دختر ستمکش خود شمارهٔ ۶ - در شکایت از سپهر و گریز به مصیبت شمارهٔ ۷ - زبان حال حضرت سکینه شمارهٔ ۸ - وقایع روز یازدهم عاشورا شمارهٔ ۹ - در مصیبت عاشورا شمارهٔ ۱۰ - زبان حال حاضر حضرت امام حسین(ع) شمارهٔ ۱۱ - زبان حال خاتون محشر در خانه خولی شمارهٔ ۱۲ - زبان حضرت امام حسین(ع) شمارهٔ ۱۳ - وداع حضرت زینب(ع) شمارهٔ ۱۴ - جواب امام علیه السلام به خواهر شمارهٔ ۱۵ - و برای او همچنین شمارهٔ ۱۶ - و برای او همچنین شمارهٔ ۱۷ - در مصائب عاشورا شمارهٔ ۱۸ - گفتگوی حضرت سجاد با سهل در شام شمارهٔ ۱۹ - و برای او همچنین شمارهٔ ۲۰ - فی المرثیه شمارهٔ ۲۱ - همچنین فی‌المرثیه شمارهٔ ۲۲ - تضمین وداع علیا جناب زینب خاتون شمارهٔ ۲۳ - رسیدن خبر شهدای کربلا به مدینه شمارهٔ ۲۴ - زبان حال امام بر سر تربت جدش شمارهٔ ۲۵ - وداع سکینه خاتون با امام شمارهٔ ۲۶ - در عشق و گریز مصیبت شمارهٔ ۲۷ - زبان حال حضرت زینب(ع) شمارهٔ ۲۸ - زبان حال زینب خاتون(ع) شمارهٔ ۲۹ - زبان حال حضرت زینب(ع) شمارهٔ ۳۰ - زبان حال سکینه مظلومه با کشته پدر شمارهٔ ۳۱ - ورود آل عصمت به زمین کربلا شمارهٔ ۳۲ - مصیبت ملمع شمارهٔ ۳۳ - زبان حال صدیقه صغرا شمارهٔ ۳۴ - بیان عالم ذر و قبول شهادت امام(ع) شمارهٔ ۳۵ - همچنین مرثیه شمارهٔ ۳۶ - مصیبت علی اکبر(ع) شمارهٔ ۳۷ - مصائب ام‌الائمه شمارهٔ ۳۸ - مرثیه شمارهٔ ۳۹ - مصیبت اربعین کربلا شمارهٔ ۴۰ - همچنین مرثبه شمارهٔ ۴۱ - در علو و دنو جنود عقل و جهل شمارهٔ ۴۲ - خطاب به جناب علی اکبر(ع) شمارهٔ ۴۳ - مصیبت امام حسین(ع) شمارهٔ ۴۴ - مصیبت اربعین شمارهٔ ۴۵ - جواب یزید لعین به نصرانی شمارهٔ ۴۶ - همچنین مرثیه شمارهٔ ۴۷ - و برای او همچنین شمارهٔ ۴۸ - زبان حال زینب مظلومه سلام الله علیها شمارهٔ ۴۹ - و له فی المرثیه شمارهٔ ۵۰ - و له فی المرثیه شمارهٔ ۵۱ - در اشتیاق به عتبات شمارهٔ ۵۲ - خوش آن دلی که به سر شوق کربلا دارد شمارهٔ ۵۳ - زبان حال امام برسر نعش برادر شمارهٔ ۵۴ - مصیبت صدیقه کبری (سلام الله علیها) شمارهٔ ۵۵ - و برای او همچنین شمارهٔ ۵۶ - در مصیبت سیدالشهدا(ع) شمارهٔ ۵۷ - زبان حال قاسم بن حسن(ع) شمارهٔ ۵۸ - زبان حال ام لیلا با جوان ناکام خود شمارهٔ ۵۹ - و برای او همچنین شمارهٔ ۶۰ - و برای او همچنین شمارهٔ ۶۱ - زبان حال صدیقه صغرا(س) شمارهٔ ۶۲ - خطاب امام(ع) باب عقاب شمارهٔ ۶۳ - فی المرثیه شمارهٔ ۶۴ - و برای او فی المرثیه شمارهٔ ۶۵ - زبان حال دختر پیغمبر به شوهر بزرگوار خود شمارهٔ ۶۶ - زبان حال زینب مظلومه(س) شمارهٔ ۶۷ - فی المرثیه شمارهٔ ۶۸ - زبان حال علی مرتضی با فاطمه زهرا(ع) شمارهٔ ۶۹ - زبان حال امام(ع) شمارهٔ ۷۰ - و برای او همچنین شمارهٔ ۷۱ - زبان حال زینب خاتون(ع) شمارهٔ ۷۲ - مرثیه شاه خراسان(ع) شمارهٔ ۷۳ - همچنین زبان حال زینب خاتون(ع) شمارهٔ ۷۴ - استغاثه امام(ع) در روز عاشورا شمارهٔ ۷۵ - همچنین در مصیبت شمارهٔ ۷۶ - مرثیهٔ دیگر شمارهٔ ۷۷ - و برای او همچنین
اشعار مصیبت
شمارهٔ ۱ - مسمط در ستایش پروردگار شمارهٔ ۲ - مولود و منقت فخر عالم(ص) شمارهٔ ۳ - در مدح حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۴ - در مدح حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۵ - در مدح حجت الله(عج الله تعالی فرجه) شمارهٔ ۶ - در مدح قاسم بن الحسن(ع) شمارهٔ ۷ - فخر در مدح اهل بیت عصمت(علیهم السلام) شمارهٔ ۸ - در مدح حضرت موسی بن جعفر(ع) شمارهٔ ۹ - در مدح حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۱۰ - در توحید و مدح ائمه طاهرین علیهم السلام شمارهٔ ۱۱ - در مدح شهاب ثاقب علی بن ابی‌طالب(ع) شمارهٔ ۱۲ - در مدح حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۱۳ - در مدح حضرت علی بن موسی الرضا(ع) شمارهٔ ۱۴ - در مدح ماه بنی‌هاشم حضرت عباس(ع) شمارهٔ ۱۵ - در مدح فرزند امام حسن مجتبی(ع) شمارهٔ ۱۶ - در مدح شهاب ثاقب علی بن ابیطالب(ع) شمارهٔ ۱۷ - در نیمه شعبان و مدح حضرت حجت(ع) شمارهٔ ۱۸ - در مدح ثامن الائمه علیهم‌السلام شمارهٔ ۱۹ - در مدح حضرت امام حسن عسکری(ع) شمارهٔ ۲۰ - در استغاثه به حضرت امام زمان ارواح العالمین له الفداء شمارهٔ ۲۱ - توجه امام(ع) به سوی کربلا شمارهٔ ۲۲ - مولودیه خاتم الانبیاء(ص) شمارهٔ ۲۳ - مصیبت حضرت امیرالمومنین(ع) شمارهٔ ۲۴ - وقایع جناب حر بن یزید ریاحی شمارهٔ ۲۵ - واقعه یازدهم عاشوراء شمارهٔ ۲۶ - واقعه زمین کربلا شمارهٔ ۲۷ - همچنین مصیبت شمارهٔ ۲۸ - بیان واقعه دیر راهب شمارهٔ ۲۹ - شهادت نصرانی در روز عاشورا شمارهٔ ۳۰ - در مصیبت غریب الغربا(ع) شمارهٔ ۳۱ - مدح و مصیبت رقیه خاتون(ع) شمارهٔ ۳۲ - خطبه حضرت سید سجاد(ع) در شام خراب شمارهٔ ۳۳ - مسمط غرا در شرح حدیث کساء شمارهٔ ۳۴ - در مدح صدیقه طاهره سلام الله علیها
کتاب التضمین و المصائب کتاب النصایح و التنبیه کتاب القطعات و النصایح کتاب المناجات با قاضی الحاجات کتاب المواد و التاریخ کتاب نوحه‌های سینه زنی (به اقسام مختلفه و لحنهای متنوع و مخصوصه) مختصری از اشعار افصح الشعراء (میرزا حاجب بروجردی)